Türkiye, tarih boyunca birçok doğal afetle karşılaşmış bir ülkedir. Depremler, sel felaketleri, yangınlar ve diğer doğal afetler, ülkemizi etkileyen acil durumlar arasında yer almaktadır. Bu nedenle, her bireyin temel ilkyardım bilgisine sahip olması, afet anlarında hayat kurtarıcı olabilir.
Türkiye, deprem kuşağında yer aldığından, sık sık deprem riski altında bulunmaktadır. Depremler, aniden ortaya çıkabilir ve büyük hasarlara yol açabilir. Bulunduğu tektonik konum dolayısı ile ülkemizin geçmişten günümüze yaşadığı doğa kaynaklı afet olaylarından “Deprem” en fazla can ve mal kaybına neden olan afet türüdür.
6 Şubat 2023 Pazarcık – Elbistan (Kahramanmaraş) 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerden etkilenen Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Malatya, Diyarbakır, Kilis, Şanlıurfa, Adıyaman, Osmaniye, Adana ile 11. il olarak eklenen Elazığ illerinde olağanüstü hal ilan edilmiş, daha sonra alınan kararla Bingöl, Kayseri, Mardin, Tunceli, Niğde ve Batman illeri de afet bölgesi olarak ilan edilmiştir. Resmi rakamlara göre, deprem nedeniyle 50.783 kişi hayatını kaybederken, 115.353 kişi yaralanmıştır. 37.984 binanın yıkıldığı raporlanmıştır. Bu rakamlar içinde bulunduğumuz yüzyılda ülkemizde meydana gelmiş 1999 Kocaeli Depreminde (7.6) yaşadığımız kayıplar çok büyük boyutlara ulaşmıştır.
Günümüzde hala öncesinden depremi tahmin eden teknolojiler bulunmadığı için, bu acı olayda deprem anında konu hakkında eğitimli ya da eğitimsiz insanlar arama, kurtarma çalışmalarına katılmaktadır. Deprem anında doğru müdahale, yaralıların hayatını kurtarabilir. İlkyardım bilgisine sahip olanlar, yaralanan, şok halinde olan, kırık ya da burkuk yaşayan, kanaması olan, enkaz altından kurtarılmış kişilere yardım edebilir ve acil tıbbi müdahale sağlanana kadar, bir hayat kurtarılabilir ya da durumun daha kötüye gitmesi önlenebilir.
Türkiye'de ilkyardım eğitimi, Sağlık Bakanlığı'ndan yetkili kurslar aracılığıyla yaygınlaştırılmaktadır. Ancak, toplumun genelinde ilkyardım bilincinin artırılması için daha fazla çaba harcanması gerekmektedir. Türkiye genelinde afet anlarında ilkyardım müdahalelerinin yeterince hızlı ve etkili olmadığı durumlar sıkça karşılaşılmaktadır.
Türkiye'nin doğal afetlere maruz kalma olasılığı yüksek olduğundan, toplumun genelinde ilkyardım bilincinin artırılması büyük önem taşır. Her bireyin temel ilkyardım bilgisine sahip olması, acil durum anlarında hayat kurtarıcı olabilir ve toplumun afetlere karşı daha dirençli olmasına katkı sağlayabilir.
Hasan Semih Şimşek